این روزها بسیاری از افراد به سردرد مبتلا می شوند و دلیل آن می تواند خستگی و کار بیش از حد با کامپیوتر و یا مدت زیادی رانندگی کردن باشد . معمولا سردرد ها همیشه به صورت اولیه یا ثانویه طبقه بندی می شوند ؛ سردرد های اولیه سردردی است که به دلیل بیماری دیگری ایجاد نشود . دلایل سردردهای اولیه شامل استرس ، کمبود خواب ، الکل ، وعده های غذایی فراموش شده ، خستگی و برخی غذاهای فرآوری شده است. سردردهای ثانویه به دلیل وضعیت دیگری مانند آسیب ، عفونت یا بیماری است و سطح خطر آن با یکدیگر متفاوت است . در این بخش از مقاله پانوپا با ما همراه باشید تا با انواع سردرد و نحوه درمان آنها بیشتر آشنا شوید .
انواع سردرد
1- سردردهای تنشی
یکی از انواع سردرد ها که بسیار شایع نیز است ، سردرد های تنشی می باشد که با سرگیجه و درد در سراسر سر همراه است . این نوع سردرد معمولا به صورت ضربان دار نیست و حساسیت در اطراف گردن ، پیشانی ، پوست سر یا عضلات شانه شما نیز ممکن است ایجاد شود . هرکسی ممکن است دچار سردرد تنشی شود و اما اغلب در افراد استرسی دیده می شود ، زیرا یکی از عوامل آن استرس است .
-
نحوه درمان
برای درمان آن می توان از انواع مسکن های درد بدون نسخه (OTC) استفاده کرد . برخی از مسکن ها عبارتند از :
- آسپرین
- ایبوپروفن (ادویل)
- ناپروکسن (Aleve)
- استامینوفن و کافئین
در صورت عدم تسکین سردرد با داروهای OTC ، پزشک ممکن است داروهای تجویز شده را توصیه کند. این می تواند شامل ایندومتاسین ، ملوکسیکام (Mobic) و کتورولاک باشد. هنگامی که سردرد تنشی مزمن می شود ، ممکن است یک عمل متفاوت برای رفع تحریک سردرد زمینه ای پیشنهاد شود.
2- سردردهای خوشه ای
از دیگر انواع سردرد که افراد زیادی را به خود درگیر کرده است ، سردردهای خوشه ای است که با درد شدید و احساس سوزش مشخص می شوند . همزمان در اطراف یا پشت یک چشم یا یک طرف صورت رخ می دهد. گاهی اوقات تورم ، قرمزی ، گرگرفتگی و تعریق می تواند در طرفی که تحت تأثیر سردرد قرار دارد ، رخ دهد . گرفتگی بینی و پارگی چشم نیز اغلب در همان طرف سردرد اتفاق می افتد .
این سردردها به صورت یک سری رخ می دهد . این نوع سردرد در هر فرد می تواند از 15 دقیقه تا سه ساعت طول بکشد . بیشتر افراد روزانه یک تا چهار سردرد ، معمولاً هر روز در همان زمان ، در طی یک خوشه تجربه می کنند. پس از رفع یک سردرد ، به زودی سردرد دیگری به دنبال خواهد داشت . یک سری از سردردهای خوشه ای می تواند روزی یکبار در ماه باشد. در ماه های بین خوشه ، افراد عاری از علائم هستند . سردردهای خوشه ای بیشتر در بهار و پاییز دیده می شوند. همچنین این موارد در مردان سه برابر بیشتر است.
-
نحوه درمان
در حال حاضر پزشکان به طور قطعی نمی دانند که چه عواملی باعث ایجاد سردردهای خوشه ای می شوند ، اما روش های موثر برای درمان علائم را می دانند. پزشک شما ممکن است برای تسکین درد ، اکسیژن درمانی ، سوماتریپتان (Imitrex) یا بی حسی موضعی (لیدوکائین) را توصیه کند . پس از تشخیص ، پزشک برای تهیه یک برنامه پیشگیری با شما همکاری می کند . کورتیکواستروئیدها ، ملاتونین ، توپیرامات (Topamax) و مسدود کننده های کانال کلسیم ممکن است سردردهای خوشه ای شما را در یک دوره بهبودی قرار دهند .
3- میگرن
از شدیدترین و رایج ترین نوع سردرد ، سردردهای میگرنی می باشد که فرد را به شدت درگیر خود می کند و از انجام فعالیت های روزانه باز می دارد . در حقیقت درد میگرن یک ضربان شدید از عمق سر شما است که تحمل آن طاقت فرساست . این درد می تواند روزها ادامه داشته باشد و معمولا درد های میگرن ضربان دار و معمولاً در یک طرفه سر اتفاق می افتد . افرادی که سردرد میگرنی دارند اغلب به نور و صدا حساس هستند و حالت تهوع و استفراغ نیز معمولاً همراه آن است .
برخی از میگرن ها با اختلالات بینایی همراه است . تقریباً از هر پنج نفر یک نفر این علائم را قبل از شروع سردرد تجربه می کند. به عنوان هاله شناخته می شود ، ممکن است باعث شود شما ببینید :
- چراغ چشمک زن
- چراغ های درخشان
- خطوط زیگزاگ
- ستاره ها
- نقاط کور
هاله ها همچنین می توانند شامل گزگز در یک طرف صورت یا در یک بازو و مشکل در تکلم باشند . با این حال ، علائم سکته مغزی می تواند میگرن را نیز تقلید کند ، بنابراین اگر هر یک از این علائم برای شما جدید است ، بهتر است هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کنید .
حملات میگرن ممکن است یک سابقه خانوادگی باشد و برخی از اعضای خانواده به آن مبتلا باشند و یا ممکن است با سایر شرایط سیستم عصبی همراه باشد . همچنین احتمال ابتلا به میگرن در زنان سه برابر بیشتر از مردان است . افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه همچنین خطر میگرن را افزایش می دهند . برخی از عوامل محیطی مانند اختلال در خواب ، کمبود آب بدن ، وعده های غذایی رها شده ، برخی از غذاها ، نوسانات هورمون ها و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی از عوامل شایع میگرن هستند .
-
نحوه درمان
اگر مسکن های OTC درد میگرنی شما را هنگام حمله کاهش نمی دهند ، ممکن است پزشک تریپتان تجویز کند. تریپتان ها داروهایی هستند که التهاب را کاهش می دهند و جریان خون را در مغز شما تغییر می دهند . آنها به صورت اسپری بینی ، قرص و تزریق هستند .
گزینه های مناسب برای تسکین عبارتند از:
- سوماتریپتان (Imitrex)
- ریزاتریپتان (ماکسالت)
- ریزاتریپتان (Axert)
اگر سردردهایی را تجربه می کنید که بیش از سه روز در ماه اتفاق می افتد و شما را از انجام کارها و فعالیت های روزمره باز می دارد بهتر است برای مصرف دارو ها و تسکین علائم خود به پزشک مراجعه کنید .
تحقیقات نشان می دهد که داروهای پیشگیرانه به میزان قابل توجهی کم مصرف می شوند. فقط 3 تا 13 درصد مبتلایان به میگرن داروی پیشگیرانه مصرف می کنند ، در حالی که تا 38 درصد در واقع به آن نیاز دارند. جلوگیری از میگرن کیفیت زندگی و بهره وری را بسیار بهبود می بخشد.
داروهای پیشگیرانه مفید عبارتند از:
پروپرانولول (Inderal)
متوپرولول (توپرول)
توپیرامات (Topamax)
آمیتریپتیلین
4- سردردهای سینوسی
این نوع سردرد ها در بعضی مواقع در اثر واکنش آلرژیک اتفاق می افتد و محل درگیری درد ناشی از این سردردها اغلب در ناحیه سینوس و جلوی سر شما متمرکز می شود .
سردردهای میگرنی معمولاً به عنوان سردردهای سینوسی تشخیص داده نمی شوند. در حقیقت ، تا 90 درصد “سردردهای سینوسی” همان سردردهای میگرنی هستند. افرادی که به آلرژی فصلی مزمن یا سینوزیت مبتلا هستند ، مستعد ابتلا به این نوع سردردها هستند .
-
نحوه درمان
سردردهای سینوسی با نازک شدن مخاط جمع شده و با فشار سینوس درمان می شوند. اسپری های استروئیدی بینی ، ضد احتقان های OTC مانند فنیل افرین ( سودافید PE ) یا آنتی هیستامین ها مانند ستیریزین (Zyrtec D Allergy + احتقان ) ممکن است در این مورد کمک کند. سردرد سینوسی همچنین می تواند از علائم عفونت سینوسی باشد . در این موارد ، پزشک ممکن است برای از بین بردن عفونت و تسکین سردرد و سایر علائم آنتی بیوتیک تجویز کند.
5- سردردهای هورمونی
این نوع سردرد بیشتر در زنان اتفاق می افتد که با ایجاد تغییرات و نوسانات در هورمون های آنها رخ می دهد .دوران قاعدگی ، مصرف قرص های جلوگیری از بارداری و دوران بارداری همگی بر میزان استروژن شما تأثیر می گذارند که می تواند باعث ایجاد این نوع سردرد شود . توجه داشته باشید که آن سردردهایی که به طور خاص با چرخه قاعدگی مرتبط هستند و اتفاق می افتد به عنوان میگرن قاعدگی نیز شناخته می شوند . این موارد می توانند درست قبل ، حین یا بلافاصله بعد از قاعدگی و همچنین در حین تخمک گذاری رخ دهند .
-
نحوه درمان
مسکن های OTC مانند ناپروکسن (Aleve) یا داروهای تجویزی مانند فرواتریپان (Frova) می توانند برای کنترل این نوع سردرد موثر عمل کند . تخمین زده شده است که حدود 60 درصد از زنان مبتلا به میگرن ، میگرن قاعدگی را نیز تجربه می کنند ، بنابراین داروهای جایگزین ممکن است در کاهش سردردهای کلی در ماه نقش داشته باشند. تکنیک های آرام سازی ، یوگا ، طب سوزنی و خوردن یک رژیم غذایی اصلاح شده می تواند به جلوگیری از سردردهای میگرنی کمک کند.
6- سردردهای کافئین
افرادی که بیش از حد از کافئین استفاده می کنند ممکن است دچار این نوع سردرد شود ، زیرا کافئین بر جریان خون در مغز تأثیر می گذارد . همچنین ترک کافئین نیز می تواند باعث عود دوباره این سردرد شود . افرادی که میگرن مکرر دارند ، به دلیل استفاده از کافئین در معرض خطر ایجاد سردرد نیز قرار می گیرند .
وقتی عادت دارید هر روز مغز خود را در معرض مقدار مشخصی از کافئین ، ماده محرک قرار دهید ، در صورت عدم رفع کافئین ممکن است سردرد بگیرید . این ممکن است به این دلیل باشد که کافئین شیمی مغز شما را تغییر می دهد و ترک آن نیز می تواند باعث سردرد شود .
-
نحوه درمان
هرکسی که مصرف کافئین را کاهش دهد سردرد ترک را تجربه نخواهد کرد. نگه داشتن میزان کافئین در یک سطح ثابت ، معقول ، یا ترک کامل آن می تواند از بروز این سردردها جلوگیری کند .
7- سردردهای حرکتی
همانطور که از اسم آن پیداست در اثر تحرک و حرکت ایجاد می شود . سردردهای ورزشی پس از دوره هایی از فعالیت بدنی شدید به سرعت اتفاق می افتند . بالا بردن وزن ، دویدن و مقاربت جنسی از عوامل اصلی ایجاد سردرد تحت فشار است. تصور می شود که این فعالیت ها باعث افزایش جریان خون در جمجمه شما می شود ، که می تواند منجر به سردرد ضربان دار در دو طرف سر شما شود.
-
نحوه درمان
سردرد تحت فشار نباید خیلی طولانی شود . این نوع سردرد معمولاً طی چند دقیقه یا چند ساعت برطرف می شود. مسکن ها مانند آسپرین و ایبوپروفن (Advil) باید علائم شما را کاهش دهند. اگر سردردهای ناشی از ورزش دارید ، حتماً به پزشک مراجعه کنید. در برخی موارد ، ممکن است نشانه ای از یک بیماری جدی زمینه ای برای دارو باشد .
8- سردردهای فشار خون بالا
افرادی که به فشار خون بالا مبتلا هستند معمولا بیشتر از افراد عادی به سردرد مبتلا می شوند که به آن سردردهای فشارخون بالا گفته می شود که این می تواند نشانه یک وضعیت اضطراری باشد آن هم هنگامی که فشار خون شما به طور خطرناکی بالا می رود .
سردرد فشار خون بالا معمولاً در دو طرف سر شما ایجاد می شود و به طور معمول با هر فعالیتی بدتر می شود . اغلب کیفیت ضربانی دارد . همچنین ممکن است تغییراتی در بینایی ، بی حسی یا سوزن سوزن شدن ، خون دماغ ، درد قفسه سینه یا تنگی نفس مشاهده کنید.
-
نحوه درمان
اگر فکر می کنید سردرد فشار خون بالا را تجربه می کنید ، باید هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کنید . اگر در حال درمان فشار خون هستید احتمال ابتلا به این نوع سردرد بیشتر است . این نوع سردردها معمولاً پس از کنترل بهتر فشار خون ، خیلی زود از بین می روند و تا زمانی که فشار خون بالا کنترل شود ، آنها نباید مجدداً بروز کنند .
9- سردردهای برگشتی
سردردهای برگشتی ، سردردهای بیش از حد دارویی نیز شناخته می شوند ، می توانند مانند سردرد تنشی و کسل کننده احساس شوند ، یا ممکن است مانند میگرن احساس درد بیشتری داشته باشند.
اگر به صورت مرتب از مسکن های OTC استفاده کنید ، ممکن است مستعد ابتلا به این نوع سردرد باشید . استفاده بیش از حد از این داروها باعث سردرد بیشتر می شود .
سردردهای برگشتی احتمالاً هر زمان که داروهای OTC مانند استامینوفن ، ایبوپروفن ، آسپیرین و ناپروکسن بیش از 15 روز از یک ماه استفاده شوند وجود دارد . آنها همچنین بیشتر با داروهای حاوی کافئین شایع هستند .
-
نحوه درمان
تنها راه درمان سردردهای برگشتی این است که خود را از دارویی که برای کنترل درد مصرف می کردید ، جدا کنید . اگرچه ممکن است درد در ابتدا بدتر شود ، باید در عرض چند روز کاملاً از بین برود . یک روش خوب دیگر برای جلوگیری از استفاده بیش از حد از سردرد ، مصرف داروی روزانه پیشگیری است که باعث ایجاد سردردهای برگشتی نشود و از ابتدا از بروز سردرد جلوگیری کند .
10- سردردهای پس از سانحه
سردردهای پس از سانحه می توانند پس از هر نوع آسیب به سر ایجاد شوند . این سردردها مانند سردردهای میگرنی یا تنشی احساس می شوند و معمولاً تا 6 تا 12 ماه پس از بروز آسیب شما ادامه می یابند. آنها می توانند مزمن شوند.
-
نحوه درمان
تریپتان ها ، سوماتریپتان (Imitrex) ، بتا بلاکرها و آمی تریپتیلین اغلب برای کنترل درد ناشی از این سردردها تجویز می شوند.