بواسیر چیست؟
بواسیر نوعی بیماری شایع در میان مردان و زنان است که درداخل یا خارج مقعد اتفاق می افتد. در واقع بواسیر رگهایی متورم است که در اطراف مقعد یا در راست روده قرار دارند .
بواسیر دارای انواع مختلفی از جمله داخلی و خارجی می باشد .همانطور که از اسم آن پیداست بواسیر داخلی در داخل مقعد یا راست روده ایجاد می شود اما بواسیر خارجی در خارج از مقعد ایجاد می شود. شایع ترین نوع این بیماری ، بواسیر خارجی است که باعث درد ، خارش شدید و ایجاد مشکلات و سختی در نشستن می شود همچنین بواسیر داخلی نیز شامل درد می باشد اما نوع خارجی آن بسیار دردناک تر است . اما یک مزیتی که می توان برای این بیماری در نظر گرفت این است که قابل درمان است . در این مقاله از پانوپا با ما همراه باشید تا با این بیماری بیشتر آشنا شوید .
علائم بواسیر (هموروئید)
علائم بواسیر شامل موارد زیر است:
- خارش شدید در اطراف مقعد
- تحریک و درد در اطراف مقعد
- توده خارش دار یا دردناک یا تورم نزدیک مقعد
- نشت مدفوع
- حرکات روده ای دردناک
- بعد از دفع مدفوع ، خون روی بافت شما قرار گیرد
- درد شکم
اگرچه بیماری بواسیر یک بیماری بسیار دردناک است ، اما تهدید کننده زندگی نیست و باعث مرگ نمی شود و اگر در مراحل اولیه بیماری باشید و درد و خونریزی شما شدید نباشد ممکن است بدون درمان برطرف شود . اگر اکثر علائم را داشته باشید ، ممکن است علائم کم خونی مانند ضعف و رنگ پریدگی پوست به دلیل از دست دادن خون ایجاد کنید ، البته این مورد بسیار نادر است .
بیشتر بدانید :
هر آنچه باید راجع به غدد لنفاوی متورم بدانید.
عوامل ایجاد بواسیر (هموروئید)
تاکنون پزشکان به طور قطعی نمی دانند که چه عاملی باعث ایجاد این بیماری می شود اما عوامل احتمالی که آنها حدس می زنند عبارتند از:
- فشار آوردن در حین دفع
- عوارض ناشی از یبوست مزمن
- به مدت طولانی نشستن ، به خصوص در توالت
- سابقه خانوادگی بواسیر
علل ایجاد بواسیر
در حقیقت علل و دلایلی بسیاری در این بیماری می تواند دخیل باشد ، همچنین علائم بواسیر خارجی بسیار شدیدتر و دردناک تر از نوع داخلی آن است . بواسیر خارجی در زیر پوست ناحیه مقعد قرار دارد و در بعضی از افراد به صورت اضافه هایی از مقعد آن ها بیرون می زند . بواسیر در هنگام تحریک دچار خارش و خونریزی می شود اما گاهی اوقات خون در هموروئید خارجی جمع شده و لخته یا ترومبوز را تشکیل می دهد که باعث درد شدید و التهاب می گردد .
زمانیکه رگهای اطراف مقعد تحت فشار قرار می گیرند ،منبسط شده و دچار آماس و برجستگی می شوند . رگهای متورم (هموروئید) تحت افزایش فشار در ناحیه رکتوم تحتانی شکل می گیرند این عمل باعث دشوار شدن نشستن برای فرد می شود.
عواملی که منجر به فشار افزوده می شوند عبارتند از :
- سفتی مدفوع در حین خروج
- نشستن طولانی مدت در دستشویی
- اسهال مزمن و یا یبوست مزمن
- چاقی
- بارداری
- جماع مقعدی
در واقع یکی دیگر از عواملی که در بواسیر دخالت دارد سابقه ارثی و خانوادگی نیز می باشد . میزان ابتلا به بواسیر با افزایش سن نیز افزایش می یابد ، دلیل آن هم این است که بافت های حمایت کننده رگهای رکتوم و مقعد با افزایش سن ضعیف و دچار کشیدگی می شوند .
چه موقع باید به پزشک مراجعه کنیم ؟
نمی توان هرگونه خونریزی از مقعد را به بواسیر ارتباط دهیم شاید دلیل آن بیماری دیگری باشد ، همچنین گاهی ممکن است دلایل دیگری از جمله یبوست شدید و یا بیماری های دیگر عامل خونریزی مقعد باشند . رایج ترین و شایع ترین نشانه هموروئید ، خونریزی در حین خروج مدفوع است . اما خونریزی از رکتوم می تواند در دیگر بیماری های گوارشی ( از جمله سرطان کولورکتال و سرطان مقعد ) نیز رخ دهد .
اگر خونریزی از مقعد برای چند روز ادامه پیدا کرد و برطرف نشد بهتر است پیگیر آن باشید و برای تشخیص علت آن به پزشک مراجعه کنید . پزشک در مرحله اول با معاینه بدنی و سپس انجام آزمایشاتی قادر به تشخیص بیماری شما خواهد بود و دیگر گزینه های بیماری های خطرناک احتمالی را رد می کند . شما باید توصیه های پزشکی را در صورت ابتلا به همورویید دردناک ، خونریزی های مکرر و یا شدید و یا عدم بهبود آن بهتر است برای بهبود بخشیدن به وضعیت خود از درمان های طبیعی و خانگی استفاده کنید .
چنانچه علائم بواسیر همراه با تغییر در وضعیت روده ای باشد و یا چنانچه مدفوعی سیاه ، خرمایی رنگ و یا در ترکیب با خون و لخته های خونی دارید بایدهر چه سریع تر خود را به پزشک نشان دهید و این موضوع را با وی در میان بگذارید . این گونه مدفوع ها می توانند علامت خونریزی های شدیدتر در دیگر جاهای دستگاه گوارش باشند . در صورت مشاهده مقادیر زیادی خونریزی از مقعد ، سرگیجه ، غش و ضعف باید هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کنید تا بهترین راه درمان را برای شما انتخاب کند .
بواسیر چگونه تشخیص داده می شود؟
برای تشخیص بواسیر و رد تصورات احتمالی درباره بیماری خود ، بهتر است به متخصص مراجعه کنید . پزشک با معاینه بصری مقعد شما ممکن است بتواند بواسیر را تشخیص دهد . برای تأیید تشخیص ، پزشک ممکن است معاینات متفاوتی را انجام دهد تا ناهنجاری های داخل مقعد را بررسی کند. این معاینه به عنوان یک آزمایش رکتال دیجیتال شناخته می شود . در طول این معاینه ، پزشک یک انگشت دستکش شده و روغن کاری شده را به راست روده شما وارد می کند. اگر آنها احساس کنند هر چیز غیرطبیعی است ، ممکن است یک آزمایش اضافی به نام سیگموئیدوسکوپی را تجویز کنند .
سیگموئیدوسکوپی شامل استفاده دکتر از یک دوربین کوچک برای تشخیص هموروئید داخلی می باشد . این دوربین کوچک فیبر نوری ، سیگموئیدوسکوپ نامیده می شود ، در یک لوله کوچک قرار می گیرد و سپس به راست روده شما وارد می شود. از این آزمایش ، پزشک دید واضحی از داخل راست روده شما دارد تا بتواند بواسیر را از نزدیک معاینه کند.
نحوه درمان بواسیر به چه صورت است ؟
برای درمان بواسیر دو راه وجود دارد ، شما هم می توانید در صورت داشتن علائم خفیف به درمان های خانگی روی بیاورید، چنانچه علائم شما شدید بود و دچار خونریزی شدید شده اید باید به پزشک مراجعه کنید و درمان پزشکی را مدنظر قرار دهید .
برخی از روشهای درمان بواسیر در اینجا آورده شده است :
– مسکن درد
اگر درد شما خیلی شدید و آزار دهنده نباشد پزشک برای شما مسکن تجویز خواهد کرد . همچنین می توانید حداقل 10 دقیقه در یک وان آب گرم بنشینید و یا روی یک بطری آب گرم بنشینید تا درد بواسیر خارجی را تسکین دهد . اگر درد غیر قابل تحمل است ، از شیاف ، پماد یا کرم دارویی بدون نسخه برای تسکین سوزش و خارش استفاده کنید .
– مکمل های فیبر
اگر به یبوست مبتلا هستید ، می توانید از مکمل هایی فیبر بدون نسخه پزشک نیز برای نرم شدن مدفوع و به عنوان ملین استفاده کنید . دو مکمل رایج از این نوع ، پسیلیوم و متیل سلولز هستند ، که به بهبود بواسیر کمک می کنند .
– درمانهای خانگی
برخی از علائم بواسیر را می توان در خانه و به روش طبیعی درمان کرد . درمان های موضعی بدون نسخه ، مانند هیدروکورتیزون یا کرم بواسیر ، می توانند برخی از علائم شما را کاهش و بهبود دهند . خیساندن مقعد در یک وان حمام به مدت 10 تا 15 دقیقه در روز نیز می تواند به کاهش درد شما کمک کند .
با تمیز کردن مقعد با آب گرم در هنگام دوش گرفتن یا حمام هر روز بهداشت را رعایت کنید. اما از صابون استفاده نکنید ، زیرا صابون می تواند بواسیر را تشدید کند و باعث بدتر شدن وضعیت ممکن شود . همچنین هنگام پاک کردن بعد از مدفوع ، از استفاده از دستمال توالت خشک یا خشن خودداری کنید.
استفاده از کمپرس سرد روی مقعد می تواند به کاهش تورم بواسیر کمک کند. مسکن ها مانند استامینوفن ، ایبوپروفن یا آسپرین نیز می توانند درد یا ناراحتی را تسکین دهند .
– اقدامات پزشکی
اگر درمان های خانگی و طبیعی در کاهش علائم موثر نباشد ، نیاز است که وارد اقدامات پزشکی شوید. پزشک ممکن است به شما توصیه کند که یک بند لاستیکی تهیه کنید . این روش شامل قطع گردش خون بواسیر توسط پزشک با قرار دادن یک نوار لاستیکی در اطراف آن است. این امر باعث از دست رفتن گردش خون در بواسیر می شود و مجبور به کوچک شدن می شود. این روش فقط باید توسط یک متخصص پزشکی انجام شود. این را در خانه امتحان نکنید.
اگر بستن نوار لاستیکی برای شما گزینه ی مناسب نیست ، پزشک ممکن است تزریق درمانی یا اسکلروتراپی را انجام دهد . در این روش ، پزشک مستقیماً ماده شیمیایی را به رگ خونی تزریق می کند. این باعث می شود که اندازه بواسیر کاهش یابد.
نحوه جلوگیری از بواسیر چگونه است ؟
برای جلوگیری یا کاهش علائم بواسیر ، از فشار آوردن در حین دفع مدفوع جدا خودداری کنید . این عامل کمک بسیار زیادی در کاهش درد به شما خواهد کرد . همچنین سعی کنید میزان مصرف آب خود را افزایش دهید . نوشیدن آب کافی باعث می شود مدفوع شما سفت نشود .
به محض احساس دفع مدفوع، حتما به سرویس بهداشتی مراجعه کنید . ورزش کردن را از برنامه روزانه خود حذف نکنید همچنین برای جلوگیری از یبوست به صورت ورزش کنید و به مدت طولانی به خصوص روی سطوح سخت مانند بتن یا کاشی ننشینید . همچنین مصرف غذاهایی که فیبر غذایی بالایی دارند می تواند خطر ابتلا به بواسیر را در آینده کاهش دهد.
منابع سرشار از فیبر غذایی عبارتند از :
- گندم کامل
- برنج قهوه ای
- بلغور جو دوسر
- گلابی
- هویج
- گندم سیاه
- سبوس
فیبرهای موجود در غذا به ایجاد فله در روده ها کمک می کنند ، که باعث نرم شدن مدفوع و دفع راحت تر آن می شود.
عوارض بواسیر
عوارض بواسیر نادر است ، اما می تواند شامل موارد زیر باشد:
- لخته شدن خون در ورید متورم
- خون ریزی
- کم خونی فقر آهن ناشی از از دست دادن خون
عوامل خطر بواسیر (هموروئید)
بهتر است بدانید که بواسیر می تواند از طریق ژنتیک از والدین به کودک منتقل شود ، بنابراین اگر والدین شما بواسیر داشته باشند ، خطر احتمال ابتلای شما به این بیماری بیشتر است. بلند کردن مداوم از بدن ، چاقی ، یا فشارهای دائمی دیگر بر روی بدن می تواند خطر بواسیر را افزایش دهد .
ایستادن طولانی مدت و بیش از حد بدون لحطه ای نشستن می تواند باعث بواسیر شود . رابطه جنسی مقعدی و اسهال مداوم همچنین می تواند خطر ابتلا به بواسیر را افزایش دهد .
در صورت بارداری احتمال ابتلا به بواسیر نیز بیشتر است. وقتی رحم بزرگ می شود ، روی ورید روده بزرگ فشار می آورد و باعث برجستگی آن می شود .
بیشتر بدانید :
چگونه میتوان از شر دندان درد در شب خلاص شد؟